رساله‌ای درباره‌ی طبیعت انسان اثری بسیار پیچیده، بی‌نهایت جذاب و سخت تأثیرگذار است. در این کتاب، هیوم جسورانه می‌کوشد تا، بر اساس روش‌های علمی، تبیینی سکولار از طبیعت ذهن انسان عرضه کند، و این کوشش او توأم است با درس‌هایی شکاکانه درباره‌ی گستره‌ی معرفت انسان. تلقی‌های متفاوتی از برنامه‌ی رساله وجود دارد و هر یک از آن‌ها بر اهمیت یکی از خطوط فکری متفاوتی که در رساله یافتنی‌اند تأکید می‌کند؛ این خطوط فکری عبارت‌اند از طبیعت‌گرایی، شک‌گرایی و نوعی برنامه‌ی تحلیلی یا مفهومی، که مستلزم برنهادی درباره‌ی مفاهیم و نسبت آن‌ها با تجربه است. تفسیر طبیعت‌گرایانه رساله را در فضای روزگار هیوم قرار می‌دهد؛ در دورانی که بسیاری می‌خواستند «نیوتن ذهن» باشند. تفسیر شکاکانه رساله را در چارچوب مباحث معرفت‌شناختی فلسفه‌ی شکاکانه‌ی قدیم و مناقشات معرفت‌شناختی فلسفه‌ی معاصر قرار می‌دهد. و تفسیر تحلیلی یا مفهومیْ رساله را با فلسفه‌ی تحلیلی و دل‌مشغولی‌های معناشناختی آن مرتبط می‌کند. این کتاب بخشی از مجموعه‌ای‌ با عنوان «متون محوری فلسفه» است که بناست با توضیحاتی کوتاه و روشن، گرچه نه‌ ابتدایی، مهم‌ترین آثار تاریخ فلسفه را به خوانندگان معرفی و آن‌ها را برای مواجهه با خود این متون آماده و ترغیب کند.